เทคนิคการใช้งาน สิ่ว พื้นฐานที่คุณอาจจะยังไม่รู้
สิ่ว การทำงานไม้และงานช่างอื่นๆ การขึ้นรูปวัสดุต่างๆ หรืองาน DIY ความเป็นไปได้ที่สร้างสรรค์จากการใช้สิ่ว ในคู่มือนี้ เราจะพาคุณมาสำรวจเครื่องมือสิ่ว เทคนิค และมาตรการด้านความปลอดภัยการทำงานที่จำเป็น เพื่อช่วยคุณเริ่มต้นการทำงานในการสกัด หรือเซาะไม้ เมื่อพูดถึงสิ่วมันอาจจะเป็นเครื่องมือที่คุณอาจไม่ได้ใช้งานมันบ่อยๆ แต่เมื่อถึงเวลาต้องใช้งาน เซาะร่องในงานไม้หรืออื่นๆ ก็ไม่มีอะไรจะดีไปกว่าสิ่วแล้ว บทความนี้เราจะแสดงเทคนิคการใช้สิ่วขั้นพื้นฐาน และเคล็ดลับต่างๆ เพื่อให้คุณพร้อมสำหรับงานสิ่วสำหรับผู้เริ่มต้นและไปจนถึงมืออาชีพ
ข้อแนะนำการใช้งาน สิ่ว เบื้องต้น
เลือกสิ่วขนาด 3/4-นิ้ว สำหรับงานอเนกประสงค์ และอย่าพึ่งทิ้งสิ่วที่ทื่อและเก่าของคุณเพราะสามารถนำไปใช้งานอย่างอื่นได้เช่น งัดตะปูหรือเอาไว้สกัดได้ การเลือกซื้อให้เลือกอันที่มีด้ามจับที่ทนต่อแรงกระแทก เพื่อการทำงานที่ได้ประสิทธิภาพมากขึ้นและไม่ทำให้สิ่วเสียหายหากต้องใช้ค้อนตอก สิ่วคุณภาพดีราคาก็ไม่ได้แพงมากนัก และถ้าคุณมีเงินเพิ่มนิดหน่อย ให้เลือกซื้อขนาด 3-1/2 นิ้ว, 3/4 นิ้ว และ 1 นิ้ว—ไปด้วยเพื่อให้สามารถทำงานได้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น ส่วนของสิ่ว ใหม่ ก็ยังต้องลับให้คมและทำการเก็บรักษาสิ่วให้เหมาะสมเพื่อการใช้งานที่นานขึ้นและป้องกันอันตรายจากคมของสิ่วและยังมีเทคนิคที่สำคัญอีกดังที่จะมาเล่ากันไปดูกันเลย
-
รักษาความคม
สิ่ว ที่คมไม่เพียงแต่จะทำให้การทำงานราบรื่นขึ้นเท่านั้นแต่ยังทำให้การทำงานมีความปลอดภัยมากขึ้นอีกด้วย เหมือนกับเวลาที่คุณเลือกใจมีดในครัวนั่นเอง เมื่อใบสิ่วมีขอบที่ทื่อส่งผลให้เวลาทำงานใบมีดสามารถลื่นแฉลบได้ ถ้าเกิดแบบนั้นต้องระวังเพราะอาจจะไปโดนมือของคุณและบาดเจ็บได้ ลองมาดูเคล็ดลับเกี่ยวกับคมตัดเล็กๆน้อยๆกัน
-
- การทดสอบความคมด้วยการตัดกระดาษ – การทดสอบนี้เพื่อดูว่าใบสิ่วของคุณคมมากน้อยแค่ไหนเพื่อวัดความพร้อมด้านการทำงาน โดยให้ถือกระดาษไว้ด้านหน้าและจับขอบขึ้นจากนั้นลองเอาใบสิ่วกดลงไปที่สันกระดาษและดูว่าเฉือนเข้าไปในกระดาษมั้ย ข้อสังเกตุคือสิ่วที่คมจะสามารถตัดเฉือนเข้าไปในเนื้อกระดาษได้โดยทิ้งรอยเอาไว้เหมือนกับโดนกรรไกรตัด หากเนื้อกระดาษฉีกและยับแสดงว่าคุณควรลับสิ่วนั้นให้คมกว่าเดิมเพื่อการทำงานที่ดีขึ้น
- การลับคมสิ่ว อย่างง่าย- หากว่าสิ่วของคุณยังไม่ได้ลับคมสิ่วและต้องการจะลับคมทำตามขั้นตอนต่อไปนี้โดยให้เตรียมของง่ายๆ เช่น กระดาษขัด หินลับมีด หรือ หินกากเพชร โดยจัดวางหินลับเอาไว้กับโต็ะอย่าให้เคลื่อน จากนั้นให้นำสิ่วที่จะลับคมมาชุบน้ำ ก่อนนำมาลับคม การลับคมทำได้โดยการวางแนวสิ่วให้เอียงทำมุมพอเหมาะกับหินขัดและเรื่มลากสิ่วเข้าหาตัว ทำแบบนี้ซ้ำๆ 20-30 ครั้งจากนั้นให้กลับด้านสิ่วทำวนไปเรื่อยๆจนสิ่วคม เมื่อนำมาทดสอบกับกระดาษ
- การใช้เครื่องเจียร์ลับคม การใช้งานเครื่องเจียร์เพื่อลับคมสิ่วมีข้อควรระวังคือไม่ควรกดแรงและนานเกินไปเพราะอาจจะทำให้แนวคมเดิมหายไปและคุณต้องทำการลับคมใหม่ ดังนั้นให้ทำการเกลี่ยใบสิ่วลงด้านเอียง แค่สอง-สามรอบก็เพียงพอแล้ว
การใช้งานสิ่วที่เหมาะสม
ช่างไม้ทุกคนต้องรู้จักสิ่วกันอยู่แล้ว โดยหลักการทั่วไปการใช้งานสิ่วต้องใช้อย่างระมัดระวังเพราะสิ่วมีความคมอย่างมาก ดังนั้นคุณต้องมีวิธีจับสิ่วอย่างถูกต้องก่อนเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายขณะการทำงานได้ สำหรับการเซาะไม้ให้คุณวางใบสิ่วไว้ที่แนวการตัด 90° ในทิศทางเดียวเท่านั้น และยืนให้ตัวคุณมองเห็นมุมของใบสิ่วอย่างชัดเจน ให้คุณรักษามุมตัดไว้ที่ 90° หากคุณต้องการเจาะใช้นิ้วโป้งดันปลายสิ่วเล็กน้อยเพื่อทำมาร์คแนวที่จะตัด หรืองานเซาะ ควรจัดแนวไว้ที่ 45° จะเป็นแนวที่เหมาะแก่การเซาะร่อง อย่างลืมคำนึงถึงความคมของสิ่วด้วย
- การใช้ใบสิ่วทำเครื่องหมาย
สัดส่วนความยาว ความหนา ของไม้เป็นส่วนสำคัญเพราะจะช่วยให้งานแม่นยำมากขึ้น โดยปกติอาจจะต้องใช้ไม้ฉากสำหรับวัดหรืออื่นๆ และใช้ดินสอบเขียนไม้ขีดเอา ซึ่งในส่วนนี้สิ่วก็สามารถนำมามาร์คจุดได้ โดยกดใบมีดลงบนเนื้อไม้เล็กน้อยเพื่อให้เกิดรอยบนวัตถุ นอกจากนี้การบากรอยเอาไว้ยังช่วยในการเซาะที่แม่นยำมากขึ้นอีกด้วยเพราะจะทำให้เกิดรอยเหมือนการเจาะนำทำให้เนื้อวัสดุไม่แตกไม่บิ่น และทำให้เกิดความแม่นยำมากยิ่งขึ้น
- จะใช้สิ่วเจาะวัสดุยังไง
หากว่าคุณต้องการเจาะชิ้นงานให้ทะลุ ทำเป็นรูเจาะโดยใช้สิ่ว อย่างเจาะชิ้นงานจากด้านใดด้านหนึ่งจนทะลุ เพราะเมื่อสิ่วเจาะไปถึงหลายสุดของชิ้นงานเนื้อวัสดุที่เป็นผิวอีกด้านจะแตกออกคล้ายกลับกรณีที่เราเอาดินสอเจาะกระดาษให้ทะลุอีกด้านจะทิ้งรอยฉีกเอาไว้ เช่นกันกับสิ่ว เพื่อหลีกเลี่ยงเหตุการณ์นี้ให้คุณเริ่มเจาะชิ้นงานจากทั้งสองด้านของวัสดุให้สมดุลกันก็จะทำให้รูเจาะไม่เกิดการฉีกหรือแตกขึ้นเลย และสามารถทำการเก็บขอบของชิ้นงานได้ง่ายมากยิ่งขึ้นและปลอยภัยต่อการทำงานอีก โดยเทคนิคการเจาะคือให้ตั้งแนวสิ่วขึ้นที่มุม 90° จากนั้นค่อยๆตอกสิ่วเข้าไปในชิ้นงานอย่างระวังและอย่าเค้นเนื้อวัสดุเกินไปเพราะจะทำให้เกิดความเสียหายกับทั้งใบสิ่วและชิ้นงานได้
- สิ่วสามารถจับหลายวิธี
โดยปกติแล้วการใช้สิ่วมักจจะต้องจับที่ด้ามเพื่อการทำงานที่สะดวกมากกว่าให้ทำการจับที่ก้านใบสิ่ว ให้ใกล้คมตัดมากขึ้น ให้คล้ายกับดินสอทำให้คุณสามารถควบคุมได้ดีขึ้นในกรณีที่ต้องการความละเอียดในการทำงาน เช่นการเซาะร่องที่ต้องใช้แรงกดที่พอดีไม่ลึกไม่ตื้นจนเกินไป รวมถึงการลบขอบหรือมุมด้วยด้วยการดันสิ่วช้าๆและมั่นคงได้ทำให้ได้มุมที่สวยงามไม่มีรอบแตก หรือรอยฉีกขาดที่เนื้องานอีกด้วย
- ทำความเข้าใจทิศทางของเสี้ยนในเนื้อไม้
การเซาะชิ้นงานโดยเฉพาะเนื้อไม้ จะมีสิ่งที่ต้องทำความเข้าใจอยู่อย่างหนึ่งคือ แนวเสี้ยนของไม้ สำหรับการใช้สิ่วเจาะไม้ ควรทำมุมเอียงให้สอดคล้องกับเนื้อไม้โดยมีหลักดังนี้ คือ สำหรับไม้ทั่วไป ควรให้สิ่วทำมุมกับไม้ที่ 30-35 องศา และสำหรับไม้เนื้อแข็ง ควรให้สิ่วทำมุมกับไม้ 20 องศา เพื่อให้สิ่วสามารถกินเข้าไปในเนื้อไใ้ได้ง่าย ควรใช้มือหนึ่งจับสิ่วให้มั่น จ่อไปที่ไม้ที่จะทำงาน ให้เป็นมุมตามที่บอกไว้ข้างต้น ส่วนอีกมือหนึ่งถือค้อนตอกลงไปบนปลายด้ามสิ่ว การใช้สิ่วเจาะไม้หรือเซาะไม้นั้นควรจะต้องใช้ให้สิ่วกินไปตามเสี้ยนไม้สม่ำเสมออย่าให้ย้อนสวนทางกับแนวเสี้ยนไม้ เพราะว่าจะทำให้ไม้แตกได้ง่าย และเกิดรอยที่ไม่สวยงามไ้ด้
ข้อปฏิบัติขณะใช้งานสิ่ว
- ควรจะเลือกสิ่วที่ใช้ให้มีขนาดตามความเหมาะสมสำหรับการใช้งานนั้นๆ
- สิ่วต้องมีความคมก่อนควรตรวจสอบข้อนี้ก่อนการเริ่มต้นทำงาน
- ก่อนใช้สิ่วสกัด ควรตรวจสอบให้แน่ใจก่อนว่า ไม่มีนอต ห่วง ตะปู สกรูหรือสิ่งอื่นๆ ในเนื้อไม้หรือใกล้กับวัสดุ เพื่อป้องกันความเสียหายของใบสิ่ว
- ให้เศษของชิ้นงานจำพวกเศษไม้กระเด็นออกจากตัวไปข้างๆขณะทำงาน
- ไม่ควรใช้ค้อนเหล็กตอกสิ่วในการสกัดหรือเซาะ ควรใช้ตะลุมพุกหรือค้อนไม้หรือพลาสติกแทนเพราะแรงสะท้อนในค้อนเหล็กจะทำให้ควบคุมแรงได้ยากและทำให้เจ็บมือได้จากแรงสั่น
- เลือกใช้สิ่วที่มีด้ามเป็นเหลี่ยมเรียบ ไม่มีเสี้ยนและยึดติดแน่นกับแกนของสิ่วไม่คลอน และเพื่อให้จับทำงานได้ง่าย
- เมื่อสิ่วมีการชำรุดหรือหัก งอ บิ่น ควรเปลี่ยนทันที ไม่ควรนำมาใช้งานต่อเพื่ออาจจะเป็นอัตรายต่อผู้ใช้และทำให้งานไม่ได้ประสิทธภาพ
วิธีบำรุงรักษา สิ่ว หลังการใช้งาน
- หลีกเลี่ยงการใช้คีมเพื่อวัตถุประสงค์อื่น เช่น การดัดหรือการต๊าป ใช้ประแจแทน ใช้ที่ขูดสีและที่เปิดกระป๋องแทนคีม อย่าใช้คีมที่มีด้ามจับหลวม หากเป็นเช่นนั้น ให้พิจารณาซ่อมแซมเครื่องมือด้วยการลับให้คมด้วยตะไบหรือหิน
- อย่ากดหรือบิดเพื่อการปรับแต่ง เลือกใช้หินลับคมแทน ปิดปลายคีมด้วยปลอกพลาสติกหรือพันด้วยผ้า และเก็บไว้ในที่ปลอดภัย
- รักษาความคมของคีมให้สม่ำเสมอโดยจัดให้ขอบของคีมทำมุม 20-30 องศา เมื่อลับคีม ให้ใช้หินลับเฉพาะสำหรับดูแลรักษาคีมโดยเฉพาะ
- ทำความสะอาดคีมโดยเช็ดด้วยน้ำมันเครื่องใสก่อนจัดเก็บไว้บนชั้นวางเครื่องมือ
บทความอื่นๆที่น่าสนใจ
สรุป
การทำความเข้าใจเทคนิคพื้นฐานของการใช้สิ่วถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับงานไม้ การขึ้นรูปวัสดุต่างๆ หรือการทำโปรเจ็กต์ DIY คู่มือนี้ได้สำรวจพื้นฐานของสิ่ว รวมถึงการเลือก การบำรุงรักษา และมาตรการด้านความปลอดภัย ไม่ว่าคุณจะเป็นมือใหม่หรือมืออาชีพ การนำเคล็ดลับเหล่านี้ไปใช้จะช่วยเพิ่มความสามารถในการสกัดและช่วยให้โครงการงานไม้ประสบความสำเร็จและปลอดภัย