มาตรฐาน EN388 บน ถุงมือช่าง คืออะไร? ทำไมต้องรู้?

เวลาไปเลือกซื้อ ถุงมือช่าง ไม่ว่าจะเป็นในห้าง ร้านขายเครื่องมือช่าง หรือแม้แต่กดสั่งออนไลน์ เชื่อว่าหลายคนคงเคยเห็นตัวเลขรหัสแปลก ๆ พิมพ์อยู่บนฉลาก เช่น EN388 4543 ใช่ไหมครับ ตอนแรกเราเองก็เคยมองผ่านๆเหมือนกัน คิดว่าเป็นรหัสรุ่นหรือโค้ดโรงงานเฉย ๆ แต่จริง ๆ แล้วนี่คือ “มาตรฐานความปลอดภัย” ที่โคตรสำคัญเลย โดยเฉพาะสำหรับคนที่ใช้ ถุงมือช่าง ทำงานจริงจัง เพราะมันบอกเลยว่าถุงมือคู่นั้น กันได้แค่ไหน และเหมาะกับงานอะไร แบบไม่ต้องเดาเอง

ในบทความนี้ เราเลยอยากชวนคุยกันแบบสบาย ๆ เหมือนนั่งคุยกับเพื่อนที่ร้านกาแฟ ว่าเจ้า มาตรฐาน EN388 คืออะไร ตัวเลขที่เห็นหมายถึงอะไร และทำไมช่างมือโปรถึงต้องรู้ พร้อมเล่าประสบการณ์จริง ๆ ที่เคยเจอกับการเลือกถุงมือผิดงานมาแล้วด้วย จะได้เป็นอุทาหรณ์ให้มือใหม่หลาย ๆ คนครับ

EN388 คืออะไร?

ถุงมือช่าง มาตรฐาน EN388 เป็นมาตรฐานสากลจากยุโรป ใช้สำหรับวัดและระบุว่า ถุงมือป้องกันอันตรายทางกล (Mechanical Risks) มีความสามารถในการป้องกันมากน้อยแค่ไหน โดยจะทดสอบใน 4–6 ด้านหลัก ๆ เช่น การต้านทานการเสียดสี การตัด การฉีกขาด การเจาะ และในรุ่นใหม่ยังเพิ่มการต้านแรงกระแทกด้วย จะพูดง่าย ๆ เลยก็คือ ถุงมือช่าง ที่มีมาตรฐาน EN388 ผ่านการทดสอบจริง ไม่ใช่ว่าใครก็พูดขึ้นมาลอย ๆ ว่า “กันบาด” หรือ “กันเจาะ” ได้ แต่ต้องมีผลการทดสอบที่ชัดเจนรองรับจริง ๆ ถึงจะเชื่อถือได้ แบบนี้เวลาเราเลือกก็มั่นใจได้มากขึ้น

ตัวเลขบน EN388 หมายถึงอะไร?

เคยสังเกตไหมครับว่าข้างหลัง EN388 มักจะมีตัวเลข 4–6 หลักต่อท้าย เช่น EN388: 4543C หลายคนเห็นแล้วก็งงว่ามันคืออะไร จริง ๆ แล้วตัวเลขเหล่านี้ไม่ใช่สุ่มมาเล่น ๆ นะครับ แต่เป็นคะแนนทดสอบในแต่ละด้านที่บอกเราตรง ๆ ว่าถุงมือคู่นั้นเก่งเรื่องไหนแค่ไหน

• การต้านทานการเสียดสี (Abrasion Resistance) → ระดับ 1–4
• การต้านทานการตัด (Cut Resistance – Coupe Test) → ระดับ 1–5
• การต้านทานการฉีกขาด (Tear Resistance) → ระดับ 1–4
• การต้านทานการเจาะทะลุ (Puncture Resistance) → ระดับ 1–4
• การตัดแบบ ISO (ISO Cut Test – ใช้ตัวอักษร A–F) → A ต่ำสุด F สูงสุด
• แรงกระแทก (Impact Protection) → ถ้ามีจะระบุด้วย P (Pass)

ตัวอย่างเช่น ถุงมือที่เขียนว่า EN388: 4543C แปลว่า

• เสียดสี = ระดับ 4 (สูงสุด)
• กันตัด = ระดับ 5 (สูงสุด)
• กันฉีก = ระดับ 4 (สูงสุด)
• กันเจาะ = ระดับ 3
• ISO Cut = ระดับ C

แบบนี้ถือว่าปลอดภัยระดับสูง เหมาะกับงานเหล็ก งานก่อสร้าง งานเครื่องจักรกลครับ

ทำไมต้องรู้? รหัสเหล่านี้ก่อนใช้ ถุงมือช่าง

1. เลือก ถุงมือช่าง ให้เหมาะกับงานจริง

หลายคนเลือก ถุงมือช่าง จากความหนาหรือราคาถูก แต่ไม่ดูมาตรฐาน พอเอาไปใช้จริงก็ไม่ตอบโจทย์เลยครับ ยกตัวอย่างง่าย ๆ อย่างผมเอง เคยใช้ถุงมือผ้าถูก ๆ ไปเจียรเหล็ก คิดว่าแค่กันฝุ่นนิดหน่อยก็พอ สุดท้ายไม่ถึง 5 นาทีถุงมือไหม้ และขาดจนต้องโยนทิ้ง ถ้าเป็นช่างมือโปร การรู้ว่า EN388 หมายถึงอะไร จะช่วยให้เลือกถุงมือถูกประเภทกับงานได้ทันที แบบไม่ต้องเสี่ยงลองผิดลองถูกให้เจ็บตัว

2. ลดความเสี่ยงอุบัติเหตุ

การทำงานช่างเต็มไปด้วยความเสี่ยงครับ ทั้งบาด เจาะ หรือฉีกขาด ถ้าถุงมือไม่มีมาตรฐานที่เหมาะสม มือคุณก็เหมือนเปลือยต่อคมเหล็กหรือเศษวัสดุที่กระเด็นมาเลยทีเดียว ผมเองก็เคยเจอกับตัว ตอนนั้นดันหยิบถุงมือที่ไม่ได้มาตรฐานไปใช้เจียรเหล็ก ผลคือโดนเศษเหล็กบาดทะลุจนต้องไปเย็บ 3 เข็ม เจ็บจริงไม่ใช่เล่น ตั้งแต่นั้นผมเลยสัญญากับตัวเองว่าจะไม่เลือกถุงมือโดยไม่ดู EN388 อีกเด็ดขาด

3. ประหยัดระยะยาว

บางคนมองว่าถุงมือที่มีมาตรฐานแพงกว่า แต่จริง ๆ แล้วมันคุ้มกว่าในระยะยาวครับ เพราะใช้ได้นาน ทนทาน ไม่ขาดง่าย ไม่ต้องเสียเงินซื้อซ้ำบ่อย ๆ เหมือนของถูก ๆ ซื้อทีเดียวจบ สบายใจกว่าเยอะ แถมไม่ต้องกังวลกลางงานว่าจะพังเอาได้ง่าย ๆ

ประสบการณ์จากหน้างาน

เพื่อนเราที่ทำงานโรงงานเล่าให้ฟังว่า เขาเคยเจอหัวหน้างงใส่เพราะใช้ ถุงมือช่าง ผิดประเภท เอาถุงมือผ้าไปทำงานเครื่องจักรที่มีคม สุดท้ายโดนบาดจนเลือดไหล ตอนนั้นหัวหน้าเลยสั่งว่าต่อไปต้องเลือกถุงมือที่ผ่านมาตรฐาน EN388 เท่านั้น ทุกวันนี้เขายังเก็บถุงมือขาดคู่นั้นไว้เป็น “ที่ระลึก” เลยครับ ว่าอย่าประมาท

อีกเคสหนึ่งคือช่างเชื่อม เขาเลือกใช้ถุงมือหนังที่มีมาตรฐาน EN388 สูง ๆ เพราะต้องเจอทั้งความร้อนและสะเก็ดไฟ พอใช้งานจริงก็มั่นใจขึ้นเยอะ ไม่ต้องคอยกลัวว่าถุงมือจะขาดกลางคัน

จะดู EN388 ตรงไหน?

โดยทั่วไปแล้ว มาตรฐาน EN388 จะพิมพ์อยู่บน สัญลักษณ์รูปโล่ (Shield) ที่ถุงมือ อาจอยู่ตรงหลังมือหรือบนฉลากเล็ก ๆ ที่ติดมา เวลาเลือกซื้อก็ลองหาสัญลักษณ์นี้ให้เจอก่อนเลยครับ มันเปรียบเหมือนบัตรประจำตัวของถุงมือ ว่าผ่านการทดสอบจริง ไม่ได้โม้เอาเอง แบบนี้เวลาใส่ก็อุ่นใจขึ้นเยอะ

สรุป

การรู้จักและเข้าใจมาตรฐาน EN388 ไม่ได้ทำให้คุณดูเป็นช่างมือโปรขึ้นอย่างเดียว แต่ช่วยให้คุณ เลือกถุงมือได้ถูกต้อง ปลอดภัย และคุ้มค่า ที่สำคัญคือช่วยป้องกันมือของคุณจากอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นแบบไม่คาดคิดครั้งหน้าที่คุณจะซื้อถุงมือช่าง ลองหยิบมาดูดี ๆ ว่ามีโลโก้ EN388 หรือไม่ และตัวเลขกับตัวอักษรที่ตามมาหมายถึงอะไร เชื่อผมเถอะครับ การสละเวลาอ่านไม่กี่วินาที อาจช่วยคุณประหยัดทั้งเงินและไม่ต้องเจ็บตัวทีหลัง